Nee, De havik is Europees gezien niet bedreigd. In het verleden sterk afgenomen in aantal door vervolging, ontbossing en gebruik van pesticiden (indirecte vergiftiging). Heeft zich vanaf ca. 1970 sterk hersteld, ook in Nederland. De laatste jaren neemt de havikstand landelijk weer iets af, vooral in Hoog-Nederland. Oorzaken worden gezocht in afname van voedsel (prooidieren als houtduif bijvoorbeeld) als gevolg van intensivering van de landbouw. Mogelijk speelt vervolging ook een rol.
Voorkomen
Komt voor in grote delen van Europa in geschikt leefgebied. Ontbreekt vaak nog op geschikte plekken waar ze in het verleden zijn verdwenen. Broedt niet in Ierland en IJsland. Combinatie van bos met geschikte nestbomen met open land om te jagen. Broedt in naald- en loofbossen, ook in moerasbos, soms in parken. Jaagt in het bos, maar ook in tussenliggende weilanden en akkers, in aangrenzende open gebieden (heide en hoogveen, moerassen, boerenland) en steeds vaker ook in de stad. Belangrijk is de aanwezigheid van geschikte prooien. In de winter ook in nog opener terrein te vinden, zoals kwelders.
Vogeltrek
Standvogel, in het noorden van het verspreidingsgebied meer trekvogel. Daar kunnen haviken een paar honderd kilometer zuidelijker trekken.
Voedsel
Zeer divers en sterk afhankelijk van het landschap en het aanbod. Vooral middelgrote vogels van ongeveer duifgrootte, maar ook kleine (spreeuw) of veel grotere, tot en met formaat van een kleine gans. Daarnaast zoogdieren als konijn en eekhoorn. Jaagt vooral vanuit een lage of middelhoge vlucht, waarbij alle geschikte plekken in het territorium worden afgezocht. Soms vanuit een hoge, cirkelende vlucht gevolg door een lange stootduik. Vrouw bejaagt grotere prooien dan man.
Geluid
Zwaar kekkeren bij het nest, ook hoge schreeuwende geluiden.
Lengte
50 tot 65 cm
Herkenning
Als een hele grote sperwer, maar met een ver uitstekende kop, zware borst, afgeronde en kortere staart en relatief langere en puntiger vleugels. Donkergrijs van boven, licht van onder. Opvallende wenkbrauwstreep. Bandering alleen van dichtbij te zien. Stevige, gele poten. Jonge vogels bruin van boven en gestreept van onderen, in tegenstelling tot jonge sperwer. Vaak in actieve vlucht, in voorjaar ook wel cirkelend op thermiek. Vrouw groter dan man. De rug van de havik is bruin, de onderzijde is vaalwit met dunne, donkere dwarsstrepen. De havik lijkt door dit verenkleed op de sperwer, maar is duidelijk zwaarder gebouwd. Ook onderscheidt de havik zich door de aanwezigheid van een lichte wenkbrauwstreep. Jonge vogels hebben een bruinere onderzijde zonder donkere dwarsstrepen. In plaats daarvan is het verenkleed getekend met korte lengtestrepen. In de vlucht vallen de korte, brede vleugels en de lange staart op.
Gedrag
De havik is een krachtige roofvogel, gespecialiseerd in het overrompelen van vogels. Het zijn honkvaste vogels. Ze maken een groot nest van takken hoog in een boom. De 'home range', te omschrijven als het gebied waarin voedsel wordt gezocht, is honderden hectaren groot. De havik was in de jaren zestig nog beperkt tot grote, stille bosgebieden als de Veluwe, maar komt nu in heel Nederland voor, tot in steden aan toe.
Voortplanting
Broeden
Territoriaal. Baltsvlucht om territorium te markeren en partner aan te trekken. Nest meestal hoog in de kroon van een loof- maar meestal een naaldboom. Groot, met basis van stevige takken. Kan jarenlang gebruikt worden; lapt ook nesten van andere roofvogels op. Broedt van eind maart tot in mei. Jongen vliegen vooral in juni uit. Eén legsel, meestal 3-4 eieren. Broedduur 32-38 dagen per ei, jongen vliegen uit na 34-41 dagen; worden nog tot wel 90 dagen gevoerd.
De nestlocatie bevindt zich op een particulier terrein in de Hoeksche waard. Achter op het perceel is een bos met flinke bomen en strueel.
De Hoeksche Waard wordt beschouwd als één van de Zuid-Hollandse Eilanden, maar ook als een waard. In het westelijk deel liggen de Beijerlandse polders, waarmee het westelijk deel van de Hoeksche Waard ook wel in zijn geheel als Beijerland wordt aangeduid. De Hoeksche Waard heeft sinds 2005 de status van Nationaal Landschap. Het eiland is omringd door de rivieren de Oude Maas, de Dordtse Kil, het Haringvliet, Hollands Diep en het Spui.
Biotoop
Half open landschap.
Het nest
De Horst bevindt zich op +/- 14 meter hoogte in een grote populier die deel uit maakt van een bos achter op een perceel. Er is in dit nest twee jaar achtereen gebroed door de havik.
Soorten
Dit nest is in 2018 en 2019 door de havik in gebruik en wordt elk broedseizoen uitgebouwd. Het nest is o.a. ook geschikt voor de Nijlgans, Ransuil en Wilde eend.
Camera
Verantwoordelijkheden;
Stichting NestkastLIVE Eigenaar van de apparatuur en verzorgt de techniek van camera t/m de live beelden op deze website.
Werkgroep Roofvogels Hoeksche Waard Oost Ringt eventuele nestjongen. Op deze nestlocatie werd voorgaande jaren ook al geringd.
Meer info over deze werkgroep en wat ze doen kunt u hier onder vinden.
Archief overzicht
Jongen geringd
Van jong naar oud
Geslacht
Gewicht
Ring poot
Kleur (Tijdelijk)
Vrouw
684
Rechts
Zwart
Vrouw
831
Links
Zwart
Man
647
Rechts
Zilver
Vrouw
855
Links
Zilver
Aantal jonkies: 4
Wat groeien ze hard
Wat groeien ze hard. Goed te zien op het plaatje. Verschil tussen bijna een week geleden en nu. De oudste jongen zijn nu bijna 20 dagen oud.
Aantal jonkies: 4
Het gaat goed
Het gaat goed met de 4 kuukjes. Ze groeien goed. Plaatje gemaakt door Kijkboy.
Aantal jonkies: 4
Voedering
Het gaat goed bij de havik. Ook de jongste eet een hapje mee
Aantal jonkies: 4
3 Jongen
Er zijn inmiddels 3 jongen. Plaatje gemaakt door Valka.
Aantal eieren: 1Aantal jonkies: 3
De eerste 2 jongen
Vanmorgen zijn de eerste 2 kuukjes uit het ei gekropen. Plaatje gemaakt door Valka.
Aantal eieren: 2Aantal jonkies: 2
Het gaat opschieten
Het loopt tot nu toe op rolletjes bij de haviken. Overdag komt het mannetje het vrouwtje ook enkele keren aflossen. Deze wissels verlopen meestal bijna naadloos. Strakke wissels!
Bebroeding van de eieren vindt normaliter vanaf het tweede ei plaats, maar sommige vrouwtjes wachten daarmee door tot de loop van de eilegfase de dagelijkse bebroedingsduur geleidelijk toe te laten nemen. Het broeden is, zo leek het, begonnen eind maart/ begin april. Vorig jaar kwamen we op een broedduur van ongeveer 32 dagen uit. Als we daar nu ook vanuit gaan kunnen we begin mei kuukjes verwachten.
Aantal eieren: 4
Vier eieren
Geen grap! Het vierde ei is vanochtend gelegd.
Aantal eieren: 4
Derde ei
Helaas hebben we geen duidelijk zicht op de eieren, maar vandaag kwam nr 3 erbij.
Aantal eieren: 3
Tweede ei
Zo rond 16.15 uur is het tweede ei gelegd.
Aantal eieren: 2
Eerste ei
Rond 19.50 uur is het eerste ei gelegd. Het is lastig te zien, maar Gtrgtr wist er een duidelijk plaatje van te maken. De havik legt één tot vijf blauwwitte eieren, maar meestal drie of vier. Ze leggen ongeveer om de dag een ei.
Aantal eieren: 1
Vrouw blijft slapen
Het vrouwtje blijft vannacht slapen. Het gaat spannend worden. Wanneer zal er een eitje komen? Plaatje gemaakt door Black bird.
Man en vrouw havik
In dit blog een aantal tips waar je op kan letten om man en vrouw te herkennen. Zie de afbeelding.
Man
vrouw
kleiner
groter
donkerder
lichter
geen strepen op de staart
wel strepen op de staart
LIVE
De camera is weer LIVE vandaag; een plaatje met het lege nest. Hoelang zal dat zo blijven? Komen de haviken nog nestelen hier? Zal het nog hetzelfde stel zijn? En nog veel meer vragen. We gaan weer volgen wat er hier gebeuren gaat.
Uitgevlogen
Met succes zijn er 3 jongen groot gebracht. Af en toe keren ze nog terug op het nest. Maar ook dit zal steeds minder worden. Uiteindelijk gaan ze dan op zoek naar hun eigen territorium.
Aantal jonkies uitgevlogen: 3
Op verkenning
Het gaat erg goed met de juvenielen. De oudste is 6 weken en 4 dagen oud. Ze gaan steeds een stapje verder op verkenning op en rond het nest. Ook worden de vleugelspieren regelmatig getraind.
Aantal jonkies: 3
Rond de 4 weken oud
Het gaat goed met de jongen. De jongste is vandaag precies een maand oud. Ze groeien hard. Het dons maakt plaats voor een prachtig verenkleed. De ouders hebben het druk met het vangen van prooien en voeren aan de jongen. De jongen zijn ook hard aan het trainen van de vleugel spieren en springen wat af op het nest.
Aantal jonkies: 3
Vers groen
Bezette nesten van oa de havik zijn te herkennen aan verse groene takken op de nestrand. Maar waarom wordt er dagelijks vers groen gebracht? Er wordt aangenomen dat daarmee parasieten worden bestreden. Door het aanbrengen van vers nestmateriaal blijft het nest dus schoon.
Aantal jonkies: 3
Geringd
Gisteravond zijn de jongen met succes door de werkgroep geringd. Er is met 1 ring geringd, dus geen kleurring. Alle jongen waren netjes op gewicht. Er is speciaal voor jullie kijkers 1 ring links gedaan zodat ze makkelijker uit elkaar te houden zijn. Ook de foto hieronder is weer in groot formaat te bekijken.
Geslacht
Gewicht
Leeftijd
Ring
Man
598 gr
20dgn
Rechts
Vrouw
824 gr
23dgn (volgens tabel)
Links
Vrouw
931 gr
24dgn
Rechts
Aantal jonkies: 3
Het gaat goed
Het oudste kuukje is nu 9 dagen oud. Het vrouwtje koestert en voert de jongen de eerste 8-10 dagen het meest en blijft steeds in de buurt van het nest terwijl het mannetje het voedsel aanbrengt. Daarna zal het vrouwtje steeds meer gaan meehelpen eten zoeken voor de hongerige jongen. Plaatje gemaakt door saffy.
Aantal jonkies: 3
3 Jongen
Vanmorgen vroeg zagen we dat het derde jong eerder die nacht uit het ei was gekropen.
Aantal jonkies: 3
Twee jongen
Vanmorgen was het zeker, toen de plaatjes kwamen, twee jongen uit het ei!! Foto gemaakt door inge22
Aantal eieren: 1Aantal jonkies: 2
Eerste voedering
Vanmiddag Kwam Man op de achtergrond een prooi afleveren. Daarna volgde een voedering vanaf de nestrand.
Aantal eieren: 2Aantal jonkies: 1
Eerste jong
Vanavond is het eerste jong uit het ei gekomen. Marja spotte om 21;19 uur beweging (Foto is van de volgende ochtend)
Aantal eieren: 2Aantal jonkies: 1
Broeden
Het loopt tot nu toe op rolletjes bij de haviken. Het vrouwtje broed bijna onophoudelijk. Overdag komt het mannetje haar enkele keren aflossen. Deze wissels verlopen meestal bijna naadloos. Strakke wissels!! Het broeden is, zo leek het, begonnen op 31 maart en dat betekent dat ze er 14 dagen op heeft zitten.
Broedduur
Als we rekenen met 32 dagen zijn we bijna op de helft. Die 32 dagen is de kortste broedduur die we kunnen vinden. De langste 42 dagen. Hier maar eens volgen waar we op uit komen.
Aantal eieren: 3
Drie eieren
Om 01:36 uur is het derde ei gelegd. Plaatje gemaakt door Gtrgtr.
Aantal eieren: 3
Tweede ei in het zicht
11:55 uur werd, door Doen, een tweede ei gespot. De tip van Else kwam goed van pas. Het moment was inderdaad om 10:14 uur. Zie filmpje
Aantal eieren: 2
Mooi plaatje
Vanmorgen hadden we weer even mooi zicht op het ei en leverde dit leuke plaatje op.
De havik legt één tot vijf blauwwitte eieren, maar meestal drie of vier. Bebroeding van de eieren vindt normaliter vanaf het tweede ei plaats, maar sommige vrouwtjes wachten daarmee tot de loop van de eilegfase de dagelijkse bebroedingsduur geleidelijk toenemen.
Aantal eieren: 1
Eerste ei
Vanmiddag is, bijna zeker, het eerst ei gelegd. Op maandag 24-03 kregen we er rond de middag even goed zicht op.(Foto gemaakt op 24-03) Haviken leggen ongeveer om de dag een ei. Hopelijk kunnen we het leggen van het volgende ei herkennen.
Aantal eieren: 1
Ransuil
De ransuil lijkt ook interesse te hebben voor het nest. In de nacht gaat de uil ongestoord in het nest zitten en vaak is ook roepend op de rand gezien. Als de ransuilen echt gaan kiezen voor dit nest wordt het wel erg spannend. Hoe gaat dit weer aflopen. De havikken nemen het zelfs op tegen de zeearend dus een ransuil lijkt totaal geen partij. Spannend is het wel.
Vrouwtje blijft slapen
Vanavond kwam V terug naar het nest en heeft op de nestrand geslapen. Ze heeft ook een poosje in de nestkom gelegen. Het wordt nu spannend.!! Foto gemaakt door ina
Nestbouw
De haviken zijn voornamelijk in de ochtenduren met de nestbouw bezig geweest. Het filmpje bevat beelden van 03-02 (eerste bezoek) t/m 07-02.
In het begin bracht M ook een takje en was hij een aantal keren op het nest. Maar V is voornamelijk met de nestbouw in de weer.
Vergelijk
In de vroege ochtend is er wat activiteit op het nest en zijn de eerste takjes gebracht. Jawel door de havik!!
Hier onder twee foto's samen gevoegd. Hopelijk kan dit helpen de dieren uit elkaar te houden c.q. herkennen.
Eerste activiteit gespot
Om 07:55 uur het eerste bezoek gespot
Het nest
Hier onder een blik op het nest via de camera lens.
